Vận tốc là gì? Các thông tin thú vị về vận tốc

 Nếu bạn đang tìm hiểu về chuyển động thì sẽ không thể bỏ qua khái niệm về vận tốc? Vậy vận tốc là gì? Nó có vai trò như thế nào đối với chuyển động? Hãy cùng mình tìm hiểu những thông tin thú vị xung quanh khái niệm này nhé.

Vận tốc là gì

van-toc-la-gi
Cùng tìm hiểu khái niệm về vận tốc

Vận tốc là một đại lượng vật lý mô tả mức độ nhanh hay chậm của chuyển động. Đại lượng này được xác định dựa trên quãng đường đi được trong một đơn vị thời gian. Hiểu một cách ngắn gọn, khái niệm vận tốc là quãng đường vật di chuyển được trong 1 giây. Độ lớn của vận tốc cho biết vật đang chuyển động nhanh hay chậm.

Vận tốc là đại lượng vectơ có hướng, độ dài của vectơ vận tốc cho biết tốc độ nhanh hay chậm của chuyển động, chiều của vectơ hiển thị chiều của chuyển động.

Có thể bạn quan tâm

Công thức tính vận tốc

Vận tốc trong chuyển động thẳng đều được tính bằng công thức: v= s/t.

Trong đó:

v: là vận tốc

s: là quãng đường vật đi được

t: thời gian đi hết quãng đường.

Trong SI, quãng đường được đo bằng mét (m), thời gian đo bằng giây (s) từ đó ta có đơn vị vật lý của vận tốc là m/s. Trên thực tế, chuyển động của vật thường lớn hơn rất nhiều. Do đó, tốc độ còn có những đơn vị khác như km/h. 

Cách đổi đơn vị trong vật lý các bạn cần nhớ:

  • 1m/s= 3,6 km/h
  • 1km/h= 0,28 m/s
  • Vận tốc ánh sáng chính xác là 299.792.450 m/s. Tốc độ ánh sáng đạt gần 300.000 km/s, tương ứng khoảng 1 tỷ km/h
  • Vận tốc âm thanh trong không khí là khoảng 343.2 m/s (768 mph hay 1236 km/h).

Phân loại các loại vận tốc

Vận tốc trung bình

Vận tốc trung bình là vận tốc được tính bằng tỷ số giữa sự thay đổi quãng đường đi được trong một khoảng thời gian nhất định. Phương trình toán học sẽ là:

Trong đó:

Vận tốc trung bình trên những khoảng thời gian khác nhau sẽ mang các giá trị khác nhau nếu chuyển động đó không phải là chuyển động đều. Thêm nữa, cần phải phân biệt với tốc độ trung bình được định nghĩa là tổng quãng đường đi được chia cho khoảng thời gian xét được:

Trong đó:

v là vận tốc trung bình

s là tổng quãng đường đi được trong khoảng thời gian được xét

t là khoảng thời gian được xét

s1,s2,…sn là những quãng đường thành phần đi được trong khoảng thời gian thành phần t1, t2,…tn

Vận tốc góc

van-toc-la-gi-3
Vận tốc góc và những thông tin bạn nên biết

Vận tốc góc của chuyển động quay của vật thể là đại lượng vectơ có hướng. Nó thể hiện mức độ thay đổi vị trí góc của vật và hướng của nó theo thời gian. Độ lớn của vận tốc góc sẽ bằng tốc độ góc và hướng của vectơ vận tốc góc, được xác định theo quy ước. Ví dụ như quy tắc bàn tay phải.

Vận tốc góc được tính bằng công thức ω=dθ/dt  và vector vận tốc góc ký hiệu là ω

Vận tốc tức thời

Vận tốc thức thời là đại lượng mô tả sự chuyển động nhanh/chậm và chiều chuyển động tại một thời điểm nào đó trên đường đi của vật. Nếu vận tốc trung bình cho chúng ta sự tổng quát về chuyển động của vật trong khoảng thời gian xác định vận tốc tức thời cho ta cái nhìn cụ thể và chi tiết hơn tại một thời điểm.

Để tính vận tốc tức thời tại một thời điểm ta xét vận tốc trung bình trong khoảng thời gian vô cùng nhỏ tính từ thời điểm đó.


Phương trình toán học trên cho biết khi khoảng thời gian được xét tiến dần đến 0 thì vận tốc trung bình tiến dần đến vận tốc tức thời tại điểm t0. Giới hạn này đồng nghĩa với đạo hàm của vị trí theo thời gian. Vận tốc tức thời sẽ được định nghĩa như sau:

Trong đó:


Trên đây là một vài thông tin giúp mọi người hiểu thêm vận tốc là gì. Hy vọng với những thông tin này sẽ góp phần nào đó giúp các bạn giải các bài toán của mình. Nếu thấy thú vị, hãy để lại bình luận phía dưới bài viết và theo dõi kênh Kiến Thức Giảng Đường thường xuyên nhé.

Nhận xét

Bài đăng phổ biến từ blog này

Áp suất khí quyển là gì? Công thức tính áp suất

Thế Giới có bao nhiêu quốc gia? Khám phá Thế Giới

cau-ghep-la-gi-cach-phan-biet-cau-ghep