Thứ tự 12 con giáp là gì? Ý nghĩa 12 con giáp trong cuộc sống

12 con giáp là tập hợp gồm 12 con vật được đánh số thứ tự để tính chu kỳ ngày tháng. Trong chúng ta ít nhiều cũng đã biết đến các con vật này. Tuy nhiên, thứ tự 12 con giáp được sắp xếp như thế nào, ý nghĩa của mỗi con vật ra sao thì không phải ai cũng biết rõ. Bài viết hôm nay chúng ta sẽ cùng đi tìm hiểu thông tin xoay quanh chủ đề này nhé.

Thông tin về 12 con giáp

12 con giáp là gì, 12 con giáp tiếng anh là gì

12 con giáp tiếng anh là 12 Zodiacs. Đây là một sơ đồ phân loại dựa trên âm lịch bằng cách gán một con vật và các thuộc tính đã biết của nó, sao cho cứ mỗi năm trong một chu kỳ sẽ được lặp lại tại 12 năm sau. Một chu kỳ 12 năm xấp xỉ bằng 11,85 năm của chu kỳ quỹ đạo Sao Mộc. Bên cạnh đó, mười hai con giáp có nguồn gốc bắt đầu từ Trung Quốc và lan dần các biến thể ở nhiều nước châu Á như Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, Campuchia và Thái Lan.

Ngoài ra, 12 Zodiacs còn được xác định sơ đồ bằng thuật ngữ chung "cung Hoàng Đạo" nhằm phản ánh lại một số điểm tương đồng bề ngoài với cung hoàng đạo phương Tây như: đều có chu kỳ thời gian được chia thành 12 phần, mỗi phần sẽ được gán phần lớn phần đó với tên của từng con vật tương ứng, đồng thời, mỗi phần sẽ được liên kết sâu sắc với một nền văn hóa nhất định trong việc mô tả lên tính cách hoặc những sự kiện xảy ra trong suốt cuộc đời của một con người,...

Tuy nhiên, giữa 12 con giáp và 12 cung hoàng đạo lại có sự khác biệt lớn như: các động vật thuộc mười hai con giáp sẽ không liên quan đến các chòm sao nằm dọc theo mặt phẳng của cung hoàng đạo. Chu kỳ 12 phần của sinh tếu Việt Nam sẽ tương ứng với năm, thay vì ngày  tháng. 

Đặc biệt, mười hai con giáp được đại diện bởi 12 con vật, trong khi đó, một số cung hoàng đạo phương Tây lại không phải là động vật, mặc dù hàm ý của từ zodiacs trong tiếng Anh được bắt nguồn từ zōdiacus, chúng được Latinh hóa từ Hy Lạp cổ đại, có nghĩa là "chu kỳ hay vòng tròn của những động vật nhỏ".

Nguồn gốc

12 con giáp con nào đứng đầu

Hiện nay, có khá nhiều dị bản được lưu truyền về nguồn gốc của 12 con giáp, thế nhưng đa số chúng đều na ná nhau. Cụ thể:

Ngày xưa khi con người không biết cách tính toán thời gian và phân biệt ngày tháng trong năm, nên Ngọc Hoàng đã nghĩ ra cách chọn 12 con vật để đặt tên cho từng năm khác nhau. Nhưng vì con vật nào cũng muốn được xếp lên đầu tiên, nên Ngọc Hoàng đã nghĩ ra một cuộc thi tài giữa 12 loài với nhau. Cuộc thi này yêu cầu các con vật phải băng qua các chướng ngại vật bao gồm núi cao, rừng sâu và sông rộng. Ai đến đích trước, người đó sẽ là người chiến thắng.

Khi đó, chuột và mèo đã lừa trâu cho đi nhờ và hứa để trâu thắng. Nhưng khi gần tới đích, thì chuột bỗng đẩy mèo xuống nước và nhảy về đích trước trâu. Chính vì thế mà trâu chỉ xếp thứ 2, còn vị trí đứng đầu trong 12 con giáp thuộc về chuột. Dù là chúa tể muôn loài mạnh mẽ thế nhưng hổ vẫn về đích thứ 3 . Còn thỏ, nhờ sự giúp đỡ của nhiều con vật khác cũng giành được vị trí số 4 trong bảng xếp hạng. 

Rồng dù biết bay, nhưng chúng phải thực hiện một vài nhiệm vụ khác nên chỉ dừng lại ở vị trí thứ 5. Các vị trí tiếp theo lần lượt là rắn, ngựa, dê, khỉ, gà và chó. Còn lại, lợn vì ham ăn ham ngủ nên đành ngậm ngùi ở vị trí cuối cùng.

Riêng mèo vốn đã sợ nước, nên sau khi bị chuột đẩy xuống đã suýt chút nữa thì chết đuối. Lúc được đưa lên bờ kịp thời thì tất cả đã đang ăn mừng nên mèo không có tên trong bảng thứ tự 12 con giáp. Từ đó về sau, mèo rất thù chuột, cứ hễ gặp chuột là mèo sẽ lại đuổi bắt cho tới chết. 

Xem thêm: Kim chỉ nam là gì? Ý nghĩa của kim chỉ nam cho cuộc sống

Điểm khác biệt về 12 con giáp giữa các nước

12 con giáp có con thỏ không

Dựa vào tư tưởng xa xưa của Trung Quốc, người Nhật cũng đón nhận quan niệm 12 con giáp là cách chia mốc thời gian, phương hướng thành 12 phần và hướng khác nhau bằng cách đặt theo tên các loài vật. Vì thế, cũng như người Việt Nam, người Nhật cũng có quan niệm về 12 con giáp trong Tết Nguyên Đán.

Tuy nhiên, chúng ta sẽ có một vài điểm khác biệt như: nếu ở Việt Nam, Sửu là Trâu, thì ở Nhật Bản Sửu nghĩa là Bò; Mão ở nước ta là Mèo, thì ở Nhật, Mão tức là Thỏ; Mùi là Dê ở Việt Nam, nhưng sang Nhật, Mùi lại là Cừu. Ngoài ra, chúng ta còn có một sự khác biệt thú vị nữa: Hợi ở Việt Nam nghĩa là Lợn, thì ở Nhật Bản, Hợi cũng là Lợn nhưng là Lợn Rừng.

Thứ tự 12 con giáp

Khi sắp xếp thứ tự của 12 con giáp, người ta dựa vào các cách viết và đặc tính hoạt động riêng của từng con vật. Vì thế chúng có thứ tự lần lượt như sau: 

12 con giáp việt nam

1. Tý (子) tức là con chuột, là canh giờ từ 23 giờ đêm cho tới 1 giờ sáng hôm sau. Đây chính là thời gian mà các loài chuột hoạt động mạnh nhất. 

2. Sửu (丑) tức là con trâu, thuộc khung giờ từ rạng sáng (1 giờ) cho đến 3 giờ. Đó là thời điểm mà trâu thường ăn cỏ đêm và  đây cũng là lúc người nông dân dậy treo đèn cho trâu ăn để chuẩn bị đi cày.

3. Dần (寅) tức là con hổ. Khoảng thời gian bình minh từ 3 giờ cho đến 5 giờ sáng chính là lúc mà hổ đi kiếm mồi, hung hãn và nguy hiểm nhất. 

4. Mão (卯) nghĩa là con thỏ. Vào những lúc mặt trời mọc (từ 5 giờ cho đến 7 giờ sáng) là lúc thỏ ra khỏi hang để ăn những ngọn cỏ còn đọng lại hơi sương.

12 con giáp trung quốc

5. Thìn (辰) trong tiếng Việt là con rồng. Cứ vào lúc 7 giờ sáng đến 9 giờ sáng là thời gian con người ăn điểm tâm. Khi đó, bầu trời thường hay có sương mù và mặt trời bắt đầu mọc lên dần. Đây chính là lúc rồng “cưỡi mây đạp gió”. 

6. Tỵ (巳) tức là con rắn (蛇). Khi sương mù đã tan mất (từ 9 giờ đến 11 giờ), đây cũng là lúc mặt trời chiếu sáng đến chói chang và là thời điểm mà rắn không hại người. 

7. Ngọ (午) nghĩa là con ngựa. Vào thời cổ, ngựa hoang không bị thuần phục và chạy khắp nơi vào thời điểm từ 11 giờ trưa đến 13 giờ chiều. Bờm ngựa khi được tung bay còn được ví như là “mặt trời cháy rực” lúc ban trưa. 

8. Mùi (未) được hiểu là con dê. Khoảng thời gian thích hợp nhất trong ngày để đi chăn dê là vào lúc 13 giờ cho đến 15 giờ chiều. Ở nhiều nơi chăn dê vào thời điểm này còn gọi là “Dê ra sườn núi”

9. Thân (申) là con khỉ, cứ vào khoảng từ 15 giờ đến 17 giờ (đây là lúc mà mặt trời trải rộng và ngả dần về phía Tây), nên lúc này lũ khỉ rất vui mừng và hú hót theo bầy đàn. 

10. Dậu (酉) tức là con gà. Thông thường gà sẽ lên chuồng đi ngủ từ khoảng 17 giờ đến 19 giờ. 

11. Tuất (戌) tức là con chó. Chính là lúc 19 giờ đến 21 giờ, thời gian con người nghỉ ngơi sau một ngày. Chó ngồi trước cửa để giữ nhà và cùng người chủ đi tuần tra trước khi đi ngủ. 

12. Hợi (亥) hay được biết đến với tên gọi khác là con lợn. Vào khung giờ từ  21 giờ đến 23 giờ đêm là lúc mà mọi người dừng mọi hoạt động để đi ngủ. Nếu để ý, bạn sẽ nghe thấy được tiếng ủn ỉn từ chuồng lợn vào khoảng thời gian này. Cũng nhiều nơi như Hàn Quốc, Trung Quốc đều cho rằng đây là lúc mà lợn có thể ngủ say nhất.

Xem thêm: Mệnh thổ hợp màu gì, cây gì, mệnh gì? Tổng hợp thông tin

Ý nghĩa 12 con giáp

12 con giáp gồm những con gì

Tuổi chuột

Theo quan điểm của người Nhật, những người mang tuổi chuột là những người có tính cách: Vui vẻ, xởi lởi, dễ mến, dễ gần nhưng hay lo vặt, thế nên rất dễ cáu giận. Những người này thường có xu hướng học thức ít nhưng vô cùng tự tin và tự trọng. Họ thích làm đẹp, làm sang cho bản thân, thế nhưng tất cả chỉ được trong khuôn khổ cho phép. Tuổi chuột hợp với tuổi khỉ, rồng,trâu, kỵ các tuổi như rắn, chó và lợn, đặc biệt là ngựa.

Còn với quan điểm của người Việt, người mang tuổi chuột là những người rất duyên dáng và vô cùng hấp dẫn người khác phái. Tuy nhiên, họ rất sợ tiếng động cũng như ánh sáng. Những người mang tuổi này thường rất tích cực và năng động. Tuy nhiên, họ cũng sẽ thường gặp lắm chuyện vặt vãnh. Người mang tuổi Tý cũng có điểm may mắn, vì chuột chỉ xuất hiện khi có lúa trong bồ.

Tuổi sửu

Theo quan điểm của người Nhật, những người mang tuổi sửu là người nhẫn nại, ít nói, không hay khoe mẽ, do đó dễ có được sự giúp đỡ của người khác. Mặc dù vậy, họ cũng là người có tính cách khá nóng và cục tính. Thế nhưng bù lại, họ rất chăm làm, khéo tay và quyết đoán, không bao giờ chấp nhận và nhún nhường kẻ đã và đang cản trở họ. Vì làm việc đối với họ là chính, tình cảm là chỉ là chuyện thứ yếu nên khá khó lấy vợ. Những tuổi hợp tuổi sửu là là tuổi chuột và gà, không nên lấy tuổi chó và lợn.

Còn đối với quan điểm của người Việt, trâu là đại diện tượng trưng cho sự siêng năng và lòng kiên nhẫn. Những người này có tiến triển, vững vàng nhưng chậm và chắc. Người mang tuổi Sửu thường sở hữu tính cách thích hợp để trở thành một “nhà khoa học đại tài”. Trâu còn biểu tượng cho mùa xuân và nông nghiệp vì hình ảnh của chúng đã gắn liền với cái cày và tự đầm mình trong bùn. Người mang tuổi này thường rất điềm tĩnh và rất kiên định nhưng khá bướng bỉnh và khó bảo.

12 con giáp nhật bản

Tuổi dần

Với quan điểm của người Nhật, người tuổi dần là người nhạy cảm, đa tình, có đời sống nội tâm phong phú. Người tuổi dần có xu hướng coi trọng người ít tuổi và đặc biệt kỵ những người cao tuổi hơn mình. Họ rất quả cảm, kiên trì nhưng có vẻ ích kỷ. Đặc biêt, tuổi này rất dữ vía, ma quỷ cũng đều phải tránh đường, do đó người Nhật Bản thường cầu mong trong gia đình mình có người tuổi hổ (tuổi dần). Tuổi này rất hợp duyên với tuổi ngựa và rồng, khắc những tuổi như trâu, rắn và khỉ.

Đối với quan điểm của người Việt, những người mang tuổi dần thường rất dễ nổi giận, thiếu lập trường. Thế nhưng, họ có thể rất mềm mỏng, xoay chuyển cá tính sao cho thích nghi với hoàn cảnh. Vì hổ là chúa tể rừng xanh, thường sống về đêm nên gợi lên cho chúng ta những hình ảnh về bóng đen, giông tố. Tương tự, những người mang tuổi này dễ dàng đạt được đỉnh cao danh vọng, thế nhưng lại rất cô độc trong cuộc sống.

Xem thêm: Cách tính năm nhuận đơn giản dễ nhớ cực kỳ

Tuổi mão

Theo quan điểm của người Nhật, tuổi mèo là tuổi của sự thành đạt, nhã nhặn, khiêm nhường, hiếu thảo và giao thiệp rộng. Cuộc đời của người tuổi mèo thường may mắn nhưng hay ba hoa, ít cáu giận, dễ kinh doanh buôn bán. Tuổi này vui buồn thất thường, dễ khóc dễ cười, chăm học, chăm đọc và luôn sở hữu 1 vài tài năng đặc biệt. Xã giao nhiều, rộng rãi trong giao tiếp nhưng quan điểm khá bảo thủ và so đo. Tuổi mão hợp với tuổi chó, dê, lợn và khắc với tuổi chuột, gà, rồng.

Còn quan điểm của người Việt thì mèo chính là tượng trưng cho những người có khả năng ăn nói nhẹ nhàng, nhiều tài năng, nhiều tham vọng và chắc chắn sẽ thành công trên con đường học vấn. Người tuổi mão sở hữu tinh thần mềm dẻo, kiên nhẫn và biết chờ thời cơ trước khi hành động. Họ hợp với tất cả mọi tuổi trong 12 con giáp, thế nhưng lại rất xung khắc với người tuổi Tý. 

Tuổi thìn

Với quan điểm của người Nhật, người tuổi thìn khá khỏe mạnh, năng nổ, xốc vát, tuy nhiên dễ bị khích bác, kích động và khó làm chủ bản thân. Tuổi này rất độ lượng nên mau giàu và dễ tạo được tiếng vang, tuy nhiên, họ cũng rất dễ bị lôi kéo vào việc xấu. Tuổi thìn khi về già thì an nhàn nhưng không kín miệng, vì thế họ nên lấy người tuổi chuột, rắn, khỉ ,gà và tránh các tuổi như rồng, trâu hoặc chó.

Quan điểm của người Việt lại khác, rồng trong huyền thoại là biểu tượng uy quyền của hoàng gia. Theo đó, rồng có thể hiện diện ở khắp mọi nơi như dưới nước, trên mặt đất và không trung. Rồng là biểu tượng của nước vì thế, đây được coi như là dấu hiệu thuận lợi cho nông nghiệp. Người tuổi rồng thường rất trung thực, năng nổ nhưng nóng tính và bướng bỉnh. Họ là biểu tượng của uy quyền, sự giàu có, thịnh vượng của hoàng tộc.

Tuổi tỵ

Theo quan điểm của người Nhật, người tuổi tỵ rất khôn ngoan, có ý chí, gặp nhiều may mắn và dễ thành đạt. Tuy nhiên, những người này thường thích loè loẹt, phô trương, ích kỷ và rất keo kiệt. Họ rất đa nghi nhưng một khi cho tiền ai, thì cũng cho cực kỳ nhiều. Vì tuổi này rất ưa lãng mạn, nên họ rất thích khen nịnh. Đã là con gái Nhật, cho dù tuổi gì đi nữa cũng rất thích được một lần gọi là “mỹ nhân tuổi tỵ”. Họ hợp các tuổi như tuổi trâu, gà và xung khắc với hổ, lợn.

Còn riêng với quan điểm của người Việt Nam, người tuổi rắn nói rất ít nhưng lại vô cùng thông thái. Họ thích hợp với địa hình mà có vùng đất ẩm ướt. Ngoài ra, rắn còn là tượng trưng cho sự tiến hóa vĩnh cửu của tuổi tác và kế vị, bởi chúng có thể phân hủy, lột xác và nối tiếp các thế hệ của nhân loại. Người tuổi này rất điềm tĩnh, hiền lành, sâu sắc và biết cảm thông. Thế nhưng thỉnh thoảng họ cũng hay nổi giận điên cuồng, đặc biệt là rất kiên quyết và cố chấp.

Tuổi ngọ

Với quan điểm thú vị của người Nhật, họ cho rằng người tuổi ngọ là  những người vui tính, mồm mép, khá nổi tiếng và dễ được cảm tình. Họ rất giỏi trong kinh doanh và giỏi đoán ý đồ của người khác để có thể “lựa lời mà nói”. Người tuổi ngựa nhiều tài nhưng đặc biệt khó tính, cầu kỳ trong cách ăn mặc, luôn cầu toàn trong công việc nên họ luôn coi tình yêu chỉ là thứ yếu. Họ có thể rất dễ bị lừa trong yêu đương, cho dù họ là một người rất thích độc lập sáng tạo. Những người tuổi ngọ này rất hợp với tuổi hổ, dê, chó và kỵ tuổi chuột.

Đối với quan điểm của người Việt Nam, người tuổi Ngọ thường ăn nói rất dịu dàng, thoải mái và rộng lượng. Do đó, họ có thể dễ dàng được nhiều người yêu mến, thế nhưng họ ít khi nghe lọt tai những lời khuyên can. Thông thường, người tuổi này có tính khí rất nóng nảy. Thế nhưng,  tuổi này được cho là có tính thanh sạch, cao quý và vô cùng thông thái. Người tuổi ngọ thường được quý trọng do trí thông minh, mạnh mẽ và đầy ắp tình người. 

Tuổi mùi

Đối với quan điểm của người Nhật, họ là những người nhạy bén, tinh tế, cuồng nhiệt nhưng cũng dễ thất vọng và bi quan. Tuy họ dễ thích nghi với mọi kiểu người, thế nhưng cuộc đời lại ít gặp may mắn. Đời sống vật chất của những người tuổi mùi tạm ổn. Họ sẽ hợp với người tuổi mèo, lợn, ngựa và nên tránh các tuổi như chuột, chó, trâu.

Còn với quan điểm của người Việt, những người mang tuổi mùi thường rất điềm tĩnh, nhưng họ lại khá nhút nhát, khiêm tốn và không có lập trường. Tài ăn nói của họ khá vụng về. Chính vì thế, họ rất khó trở thành người bán hàng giỏi, nhưng họ lại rất cảm thương với những người gặp hoạn nạn. Những người tuổi mùi này thường có lợi thế hơn vì tính tốt bụng và sự nhút nhát tự nhiên của họ.

Tuổi thân

Theo quan điểm của người Nhật,những người tuổi thân là những người rất thông minh, hiểu biết rộng nhưng không để tâm nhiều tới công việc. Họ có thể nhớ thì làm, quên thì cho qua, mặc dù khi xử lý công việc thì họ khá nhanh. Dễ hòa nhập, ngoại giao giỏi và trí nhớ tốt. Tuy nhiên, đường nhân duyên của tuổi thân lại không mấy may mắn. Người tuổi này rất hợp với người tuổi rồng, lợn, chuột và rất nên tránh xa rắn, hổ và lợn.

Với quan điểm của người Việt, người tuổi thân là một nhân tài nhưng có tính cách thất thường. Họ rất tài giỏi và khéo léo trong các thương vụ giao dịch tiền bạc. Thông thường, người tuổi này thường rất vui vẻ, khéo tay, tò mò và nhiều sáng kiến. Thế nhưng họ lại nói quá nhiều, nên dễ bị người khác xem thường và khinh ghét. Khuyết điểm của họ đều nằm trong tính khí thất thường và không nhất quán.

Tuổi dậu

Theo quan điểm của người Nhật, người tuổi dậu luôn là độ tuổi tuổi bận rộn, lo toan mọi thứ, tham công tiếc việc, mà lại khá dễ bi quan và thất vọng. Họ rất thích các hoạt động xã hội, luôn tự tin nhưng lại ít tin tưởng người khác. Họ luôn luôn tỏ ra là một người viển vông, kỳ cục, tiêu pha hoang tàn nhưng cũng thật thà, có sao nói vậy. Những người tuổi dậu sẽ hợp với người tuổi trâu, rắn, rồng, kỵ những tuổi như tuổi gà, chuột, chó.

Về quan điểm của người Việt, năm Dậu tượng trưng cho cả một giai đoạn hoạt động và làm việc cần cù siêng năng, vì gà luôn phải bận rộn từ sáng đến tối. Cái mào của gà cũng là một dấu hiệu của sự kỳ thông minh và một trí tuệ bác học. Những người sinh vào năm Dậu được xem là có tư duy, suy nghĩ sâu sắc. Đồng thời, gà được coi như sự bảo vệ chống lại lửa. Người sinh vào năm Dậu sẽ thường kiếm sống rất tốt nhờ kinh doanh. Vì thế, hãy làm ăn cần cù như “một chú gà bới đất tìm sâu” bạn nhé! 

Tuổi tuất

Với quan điểm của người Nhật, người tuổi tuất được coi là đại diện cho mọi phẩm chất tốt đẹp của con người. Những phẩm chất đó bao gồm: ngay thẳng, chân thành, biết mình biết người, có đức tin và cao độ tin cậy cao. Đặc biệt, người thuộc tuổi này còn rất đại lượng, không vụ lợi, ít giao du, sống kín đáo, bướng bỉnh và thẳng thắng,... Những người tuổi tuất này thường hợp với những tuổi như mèo, ngựa và rất kỵ với những tuổi như rồng, dê.

Còn về quan điểm của người Việt Nam, những người sinh vào năm Tuất là một năm cho biết về một tương lai thịnh vượng. Trên toàn thế giới, chó được dùng để giữ và bảo vệ nhà cửa, chống lại những kẻ xâm nhập. Vì thế, bạn có thể dễ dàng nhìn thấy những cặp chó đá thường được đặt hai bên cổng làng ở Việt Nam để bảo vệ ngôi làng thân yêu. Giờ Tuất sẽ được bắt đầu từ 7 giờ tối đến 9 giờ đêm, lúc này những người dân ở vùng nông thôn nước ta thường đã đi ngủ và giao nhà cửa lại cho những chú cún trông coi.

Tuổi hợi

Theo như quan điểm của người Nhật, người tuổi hợi cực kỳ kiên định, kiên trì và cuộc đời của những người này thường mang tính mục đích rõ rệt. Họ tuy ít bạn nhưng luôn sẵn sàng hy sinh vì bạn. Mặc dù ít nói nhưng họ không bao giờ biết giữ bí mật. Người tuổi lợn thường không thích cãi vã và đường tình duyên gặp khá nhiều lận đận. Người tuổi hợi sẽ đặc biệt hợp với người tuổi mèo, dê, tránh tuổi khỉ và đại kỵ với tuổi rắn.

Còn về quan điểm của người Việt, Lợn là một loài tượng trưng cho sự giàu có, bởi loài lợn rừng thường làm hang động trong những khu rừng. Những người tuổi Hợi rất hào hiệp, ga lăng, tốt bụng và rất dũng cảm. Tuy nhiên, họ lại thường rất bướng bỉnh, nóng tính, nhưng siêng năng và chịu lắng nghe. 

Mặc dù cùng chịu ảnh hưởng của nền văn hóa Trung Hoa, nhưng do các đặc thù văn hóa, nên quan niệm về 12 con giáp của người Nhật Bản và người Việt Nam luôn có những khác biệt cực kỳ thú vị. Hy vọng với bài viết trên, bạn đã biết được thứ tự 12 con giáp được sắp xếp rồi phải không? Nếu bạn còn điều gì chưa được giải đáp, hãy bình luận dưới bài viết này, chúng tôi sẽ hỗ trợ bạn hết mình. Đừng quên theo dõi kênh Kiến Thức Giảng Đường hàng tuần để cập nhật các thông tin mới.